IJstijd - Maartje Wortel

IJstijd is de tijd dat alles bevroren en stil is; er gebeurt niets aan de oppervlakte maar de krachten onder de bevroren laag zijn krachtig genoeg om landschappen voorgoed te veranderen. Dat geldt ook in overdrachtelijke zin voor hoofdpersoon James Dillard, wanneer zijn laissez-faire leven veranderd wanneer hij gevraagd wordt een boek te schrijven en zijn vriendin hem later verlaat. Zijn die krachten groot genoeg om zijn mentale landschap te veranderen?

Nu ik het boek een paar dagen uit heb, ben ik er nog steeds enigszins ambivalent over. Aan de ene kant boeide het verhaal me door de intensiteit en de gedragingen van James Dillard, de hoofdpersoon. Aan de andere kant vond ik het haast onverteerbaar hoe hij zo compleet doelloos en apathisch zijn leven leidt. Het boek riep veel verschillende emoties bij mij op en dat vind ik knap, want meestal kun je of helemaal meegaan met een hoofdpersoon of heb je een hekel aan dat karakter. James Dillard wilde ik knuffelen en door elkaar schudden tegelijk. Aversie, medelijden, ongeduld, sympathie; alles borrelde naar boven.

En dan heb ik het nog niet eens gehad over de dieper liggende lagen van het boek die nauwelijks aangestipt worden maar een wezenlijk deel uitmaken van James Dillard en hem gemaakt hebben zoals hij is: iemand die zich niet laat raken uit angst om alles weer kwijt te raken.

Ik heb het boek gelezen voor 'Een perfecte dag voor literatuur' en ik heb er absoluut geen spijt van. Juist omdat het boek zoveel verschillende emoties bij mij opriep, maakte dat ik het boek met veel genoegen heb uitgelezen. Het symbolische eind van het boek en de betekenis daarvan vond ik heel treffend en geeft hoop voor de toekomst van James Dillard. Zonder dat einde had ik het een droevig en leeg boek gevonden, nu sloeg ik het gerustgesteld dicht. Maar het ambivalente gevoel waar ik eerder over sprak bleef wel overeind.

Maartje Wortel (1982) is geboren in Eemnes en volgde de opleiding Beeld en Taal aan de Rietveld Academie. Zij debuteerde in 2009 met de verhalenbundel 'Dit is jouw huis', waarvoor zij in 2010 de tweejaarlijkse Anton Wachterprijs ontving. Na 'Half mens', dat in 2011 verscheen, heeft ze met 'IJstijd' haar tweede roman geschreven. Daarnaast schrijft ze columns en korte verhalen.