26 februari 2014

De dood van de nachtegaal - Kaaberbol en Friss


De Deense schrijfsters Lene Kaaberbøl (1960) en Agnete Friis (1974) hebben zich als duo bewezen met hun boeken De jongen in de koffer en Een stille dood, de eerste twee delen in de Nina Borg-serie. Van origine zijn beiden zeer succesvolle kinderboekenschrijvers; als duo hebben ze inmiddels de thrillerwereld veroverd. De dood van de nachtegaal is het derde boek met Nina Borg in de hoofdrol.

Jaloezie is een van de zeven hoofdzonden. Daarvan getuigt het sprookje waarmee De dood van de nachtegaal begint. Een sprookje is het leven van de jonge zusjes Oxana en Olga op het platteland van Oekraïne tijdens de strenge winter van 1934-1935 allerminst. Het is bitterkoud en het volk zucht onder het juk van het Stalin-regime.

Het verhaal ontvouwt zich langzaam met afwisselend beschrijvingen van de lotgevallen van Oxana en Olga in die strenge winter en het heden, waarin verpleegkundige Nina Borg de zorg heeft voor het 8-jarige vluchtelingetje Katerina. Het meisje is na de moord op haar vader, die als journalist op gespannen voet stond met de gevestigde orde in Oekraïne, samen met haar moeder Natasha naar Denemarken gevlucht. Na een korte periode van rust slaat het noodlot opnieuw toe en belandt Natasha achter de tralies en haar dochtertje in een opvangcentrum. Wanneer schimmige figuren uit haar vaderland proberen het kind te ontvoeren, gaat Nina, die zich verantwoordelijk voelt voor Katerina, de strijd met hen aan. Natasha ontsnapt en heeft maar één doel voor ogen: haar dochtertje redden. Vriend en vijand moet daarvoor wijken.

Oekraïne heeft zich eerder deze eeuw met de Oranje-revolutie geprobeerd te ontworstelen uit de ijzeren greep van Rusland. De politieke situatie is tot op heden instabiel; de tv-beelden van de afgelopen tijd doen daar op indringende wijze verslag van. Kaaberbøl en Friis hebben deze politieke realiteit als achtergrond gebruikt voor een boeiende, geloofwaardige thriller.

De dood van de nachtegaal is het derde boek in de Nina Borg-reeks, maar is goed zelfstandig te lezen. Heden en verleden vloeien als twee afzonderlijke stromen van dezelfde bron op het eind naadloos en dramatisch in elkaar over. De hoofdpersonen zijn sterk neergezet en je begrijpt Natasha zo goed wanneer zij zich blind voor alles maar op één ding richt: het redden van haar kind.

Het boek leest als een trein door de soepele schrijfstijl en de interessante perspectiefwisselingen. En de ingenieuze plot maakt het boek helemaal af.


(recensie geschreven voor www.crimezone.nl)

25 februari 2014

Verslag: Twee zomers - Michael Berg



Michael Berg (1956) is een Nederlandse auteur die sinds 2004 in Frankrijk woont; het land waar hij ook zijn thrillers situeert. Daarvoor werkte hij bijna 25 jaar bij de publieke omroep. Twee zomers (2008) is zijn debuut, met radiojournaliste Chantal Zwart als protagonist. Ook in zijn latere boeken is zij de hoofdpersoon.

'Twee zomers' vertelt het verhaal van radiojournaliste Chantal Zwart. Zij is na een ongelukkige verhouding met haar baas uit Parijs vertrokken en is nu werkzaam bij een regionale zender in Limoges. In het nabijgelegen dorpje Monteil koopt zij een vervallen huis en begint aan de renovatie. Tegelijkertijd maken we in aparte, cursief gedrukte hoofdstukken, kennis met de 17-jarige Christine bij wie de hormonen door het lijf gieren. Zij woont begin jaren 80 van de vorige eeuw in Monteil maar is het leven in een klein dorp spuugzat. Tijdens het jaarlijkse dorpsfeest verdwijnt ze spoorloos, haar ouders en dorpsgenoten in ontreddering achterland.
Dan doet Chantal bij renovatiewerkzaamheden aan haar huis een schokkende ontdekking.

'Twee zomers' is een goed in elkaar zittende, boeiende thriller. Met een radiojournaliste als hoofdpersoon heeft de auteur een interessante invalshoek gekozen voor het oplossen van misdaden. Nu eens niet de zoveelste gefrustreerde politieman of in het nauw gedreven slachtoffer, maar een leuke, pittige tante die zich niet de kaas van het brood laat eten maar ook geen haaibaai is die het altijd beter weet. Ook de bijfiguren zijn goed neergezet, hoewel ze alleen dienen als couleur locale. In een recent interview vraagt Michael Berg aan lezers wanneer zij een thriller geslaagd vinden. Ik vind 'Twee zomers' dat predicaat verdienen omdat het verhaal soepel leest, interessant is en de aandacht weet vast te houden. Je weet al redelijk vlug welke kant het uitgaat, en ik vind het knap van de auteur dat hij de lezer dan toch aan het boek gekluisterd kan houden.

10 februari 2014

Gedane zaken - Amanda Hodgkinson


Amanda Hodgkinson verraste in 2012 met haar debuut: Britannia Road 22. Het boek kreeg alom lovende recensies en werd een internationale bestseller. Met 'Gedane zaken' verschijnt haar tweede boek. Ze woont met haar man en twee dochters in Frankrijk, waar ze inmiddels aan haar derde roman werkt.

Gedane zaken nemen geen keer' luidt het gezegde waar de titel van dit boek naar verwijst. En dat is dan ook het leitmotiv van de zusjes Marsh aan het begin van de Eerste Wereldoorlog. De jonge Vivian en Nellie wonen met hun oudere zus Rose in een klein huisje op het platteland van East Anglia, vlak bij een grote rivier, die een grote rol in hun leven speelt. Wanneer Rose aan tuberculose overlijdt, moeten Vivian en Nellie het samen zien te rooien. Met vallen en opstaan, liefdes, verliezen en geheimen leven ze hun leven tot ze op hoge leeftijd terugkeren naar waar het verhaal eens begon. De cirkel is rond.
Gedane zaken is, na haar zeer goed ontvangen debuut Britannia Road 22, de tweede roman van Amanda Hodgkinson. En hoewel de intensiteit van het debuut hier niet wordt geëvenaard, geeft ze met Gedane zaken een prachtig tijdsbeeld van het leven in de eerste helft van de vorige eeuw en dan met name de maatschappelijke verhoudingen (of liever gezegd: beperkingen) waar vooral vrouwen mee te maken hadden.

De auteur heeft veel research gedaan naar de beschreven periode en dat merk je. Ze schetst mooie, krachtige, levensechte hoofdpersonen tegen de achtergrond van een onrustige tijdsgeest. Het verhaal loopt soepel door de jaren heen waarbij thema's als moederschap en verlies in al hun facetten goed uitgewerkt worden. Ook de omgeving en de sociale context komen goed naar voren.
Gedane zaken nemen geen keer en dus kunnen wij, net als Nellie en Vivian, maar het beste vooruit blijven kijken. En hopen dat niet al onze geheimen aan het licht komen.

6 februari 2014

Afwassingen - Patrick deWitt



Patrick deWitt (1975) is geboren in Canada maar woont in Portland, Oregon. Hij heeft tot nu toe twee boeken geschreven, waarvan het tweede, De gebroeders Sisters, in 2012 in Nederlandse vertaling is uitgegeven en zowel op Crimezone.nl als in de Detective- en Thrillergids van Vrij Nederland bekroond werd met vier sterren. Met Afwassingen is nu ook zijn debuutroman in het Nederlands verschenen.

Het is een prachtige, absurdistische en bij vlagen briljante 'roman'. Maar – en daar zit hem de crux – dit is geen 'thriller'. En daar dit boek als thriller is aangeboden, bemoeilijkt dat enigszins het schrijven van een recensie voor Crimezone. Echter, het boek zonder meer terzijde schuiven omdat het geen thriller is, doet groot onrecht aan dit debuut. Vandaar toch deze recensie.

De naamloze jij-figuur is een lapzwans, een dronkelap en drugsgebruiker die als barman in een louche bar werkt. Door zijn ogen maakt de lezer kennis met andere losers die de bar bevolken en met wie hij een wankele verstandhouding opbouwt die voornamelijk is gebaseerd op het verstrekken van gratis drankjes. Scherpe observaties, die worden neergezet als korte aantekeningen voor een te schrijven roman, geven een triest beeld van een triest leven. Pas wanneer zijn vrouw hem heeft verlaten, vallen de schellen van zijn ogen en probeert hij zijn leven weer op orde te krijgen.

Patrick deWitt mengt zwarte humor met absurdistische taferelen en een stel hoogst onvoorstelbare hoofdpersonen. Fascinatie en ergernis wisselen elkaar af wanneer je leest over de doelloze zuippartijen en de naargeestige omstandigheden van de bezoekers van de bar. En soms gaat deWitt over de top – bijvoorbeeld bij de beschrijving van een gangbang met een paar prostitués – maar je hoopt ook van harte dat de verteller zijn leven weer op orde krijgt. Lukt dat? Kan hij zichzelf 'afwassen'?

Afwassingen is een vreemd maar aantrekkelijk boek. Het is deels autobiografisch, maar in een interview geeft de schrijver aan niet in detail te willen treden over welk deel dat is. Op de achterflap wordt het boek "een pastiche van een roman" genoemd. En net als de hoofdpersoon het woord 'afwassingen' moest opzoeken in het woordenboek, heb ik het woord 'pastiche' opgezocht. En dat is precies wat deze roman in geslaagde vorm is.

(recensie geschreven voor crimezone.nl)